Lukovska Banja je mlado banjsko naselje, lečilište, klimatsko oporavilište i turistički centar u jugoistočnom delu Kopaonika, na severozapadu opštine Kuršumlija. Poznata je po najvećem broju izvora (37) i ogromnoj količini od preko 100 l/s vrelih (do 65°C) mineralnih voda. To je najviša banja u Srbiji, čije je središte na 681 metar nadmorske visine pa je istovremeno i vazdušna banja. Lukovska Banja je udaljena od Kuršumlije 36 km.
Lukovsku Banju odlikuje umereno-kontinentalna klima. Zime su umereno hladne, leta umereno topla, jeseni malo toplije, vedrije i suvlje od proleća. Za rekreaciju i lečenje najpogodniji je period od početka juna do sredine septembra. Dužina trajanja, visina i kvalitet snežnog pokrivača u Lukovskoj Banji jako koleba, od 28 do 112 dana u godini. U blizini Banje postoji manji ski lift i skijaška staza, pa snežni pokrivač omogućava rekreativno skijanje i potpuni boravak posetilaca.
Vodotoci
Glavni vodotok kraja je Lukovska reka, najprivlačnija i turistički najznačajnija pritoka Toplice. Postaje od Štavske i Trebinjske reke, koje se spajaju oko 1 km nizvodno od centra Lukovske Banje.
Termomineralne vode i lekovito blato
Na području Lukovske Banje izdvajaju se dve grupe izvora: zapadna (Gornja Banja) sa 20 prirodnih izvora i dve bušotine, i istočna (Donja Banja), sa 13 prirodnih izvora i dve bušotine. Na osnovu brojnih fizičko-hemijskih analiza može se zaključiti da su lukovske hipoterme, homeoterme i hiper-terme ugljenokisele, sulfidne, mineralne, fluoroidne, silicijumske i litijumske vode. Temperatura vode u Lukovskoj Banji kreće se 22-65°C. Kisela hipoterma u Donjoj Banji se smatra dobrom za lečenje bolesti organa za varenje. U Gornjoj Banji izdvaja se nekoliko izvora koji pomažu u lečenju reumatskih bolesti, krvnih sudova, za regulisanje pritiska, lečenje oboljenja bubrega i mokraćnih puteva.
U Gornjoj Banji postoje dva blatna termalna izvora, koje privredno društvo A.D. “Planinka” preuredila u otvorene bazene. U njima se posetioci, kupanjem i mazanjem blata leče od reume i kožnih bolesti. U lečilišnom delu hotela i depandansa, lekovito blato se veštački priprema i koristi kao jedna od terapijskih metoda.
Smeštaj i ishrana
Hotel Bela Jela se nalazi u centru Lukovske Banje. Raspolaže sa 85 soba, 8 apartmana i 2 lux apartmana. Sobe su opremljene po svim savremenim hotelskim standardima. Pored modernog dizajna enterijera, svaka soba i apartman poseduju TV sa kablovskim kanalima, besplatnim internetom i prostranom terasom. Apartmani su sa prostranom spavaćom sobom, dnevnim boravkom sa garniturom koja poseduje razvlačni mehanizam i kuhinjom sa trpezarijom. Komforna kupatila naših apartmana opremljena su đakuzi kadom.
Gostima je na raspolaganju:
- Medicinski centar u kome se svakodnevno obavljaju pregledi i terapije
- Otvoreno-zatvoreni bazen sa termalnom vodom
- Wellness centar
- Hotelski restoran, Wellness bar i lobby bar
- Sala za zabavu
- Igraonica za decu
- Teretana
- Besplatan privatni parking
Hotel Jelak se nalazi na ulazu Lukovske Banje. Hotel Jelak raspolaže sa 64 sobe. Sve sobe u hotelu imaju TV sa kablovskim kanalima, sopstveno kupatilo i besplatan internet .
Gostima je na raspolaganju:
- Udoban smeštaj
- Medicinski centar u kome se svakodnevno obavljaju pregledi i terapije
- Otvoreno-zatvoreni bazen sa termalnom vodom
- Pansionski restoran, kafe barovi kod recepcije i kod bazena
- Sala za zabavu
- Wellness centar
- Besplatan privatni parking
Prenoćište Kopaonik se nalazi u centru Lukovske Banje. Prenoćište Kopaonik raspolaže sa 63 sobe i 4 apartmana. Sve sobe i apartmani imaju TV sa kablovskim kanalima, sopstveno kupatilo i besplatan internet
U sklopu prenoćišta se nalazi:
- Udoban smeštaj
- Medicinski centar u kome se svakodnevno obavljaju pregledi i terapije
- Wellness centar
- Otvoreno-zatvoreni bazen sa termalnom vodom
- Pansionski restoran, kafe barovi kod bazena i recepcije
- Besplatan privatni parking
Etno restoran „Lukovske kolibe“
Etno restoran „Lukovske kolibe“se nalazi na ušću Trebinjske u Lukovsku reku, uz samu obalu reke. Ovde se spremaju specijaliteti potkopaoničkog kraja ispod sača: jagnjetina i teletina, pita “rednica”, kupus i pasulj prebranac, a po nepogrešivoj recepturi naših baka, ovde možete isprobati i hleb ispod crepulje, domaći sir i kajmak, domaće sitne kolače.
Rekreacija
U Lukovskoj Banji i bližoj okolini postoje odlični uslovi za odmor i razne vrste rekreacija. Na terenu su obeležene “Staze zdravlja”u sedam pravaca:
- Centar Banje – Vardište – Crkva Sv. Petra i Pavla, 15 km.
- Centar Banje – Gornja Banja – donji vodopad Belog potoka – vodopad “Osov”– pečenjara Miloša
- Nedeljkovića – izvor “Hiljadu suza” – centar Banje, 3 km.
- Centar Banje – Gornja banja – vodenica Milovana Milunovića – vodopad “Sige”, 1,7 km.
- Centar Banje – izvor “Hiljadu suza” – pečenjara “Stara kaldrma” – buk na Štavskoj reci – letnjikovac kralja Milutina, 3 km.
- Centar Banje – pečenjara Miloša Nedeljkovića – Deliće – Jagnjilo – Stara trešnja – crkva Svetog Mine, 5,5 km.
- Centar Banje – pečenjara – Jagnjilo – Trešnjica – kuće braće Jović – Skoronja – Treska – Trešnjica – Jagnjilo – Banja, 18 km.
- Centar Banje – pečenjara – crkva Svetog Mine – Dobro Brdo – Šljačište, 7 km.
Crkva Svetog Mine – (u narodu poznata i kao Mrkšina crkva), nalazi se u centru sela Štava. Od Lukovske Banje je udaljena 5,5 km. Po narodnom verovanju, preci sadašnjih stanovnika preneli su pri doseljavanju svoju slavu Svetog Minu i sagradili crkvu za vreme vladavine kralja Milutina.
Crkva Svetog Đorđa po predanju potiče iz doba Nemanjića, a porušili su je Turci. Oko crkvišta koje je uništeno pri izgradnji puta, okupljao se narod na Đurđevdan. Privredno društvo A.D „Planinka“ je, uz blagoslov Episkopa Niškog Irineja, podigla crkvu na drugoj lokaciji, kod Nenadovog kamena, na 875 m nadmorske visine, iznad centra Banje na vazdušnom udaljenju od 500 m.
Crkva Svetih apostola Petra i Pavla se nalazi u zaseoku Babići, na seoskom groblju. Prema narodnom verovanju crkvu je podigao kralj Milutin. Od Lukovske Banje udaljena je 15 minuta hoda, a od Kuršumlije 34 km.
